Tư vấn đăng ký khai sinh cho con khi bố mẹ chưa đủ tuổi đăng ký kết hôn

Câu hỏi của độc giả:

Thưa luật sư tôi vừa cưới vợ đc gần 1 năm nhưng lúc cưới vợ tôi chưa đủ tuổi lên chưa làm Giấy đăng ký kết hôn. Hiện tại tôi đang làm việc ở nước ngoài và vợ tôi vừa sinh em bé nhưng vì không có đăng ký kết hôn nên không đăng ký khai sinh cho con có tên bố. Cho tôi hỏi sau khi về nước tôi có làm lại được Giấy khai sinh cho bé không và làm như thế nào? Tôi xin cảm ơn!

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn trả lời câu hỏi của độc giả

Việc đăng ký hộ tịch nói chung cũng như việc đăng ký Giấy khai sinh nói riêng là một việc vô cùng quan trọng và ý nghĩa trong đời sống xã hội và đời sống pháp luật hiện nay. Giấy khai sinh ghi nhận những quyền hạn ban đầu của con người khi mới được sinh ra, đó là quyền được có họ, tên, có quốc tịch; quyền được biết cha, mẹ mình là ai và được chính cha mẹ mình chăm sóc nuôi dưỡng. Ngoài ra đăng ký khai sinh cũng là thủ tục cần thiết để trẻ em được hưởng các quyền về chăm sóc sức khỏe ban đầu, quyền về giáo dục… Đăng ký khai sinh còn là cơ sở để xác định, định danh cho mỗi người, tạo tiền đề để thực hiện các hoạt động hộ tịch trong tương lai như việc đăng ký kết hôn, đăng ký nhận con, nuôi con, đăng ký người giám hộ,… Do vậy, mỗi đứa trẻ trên đất nước được sinh ra dù có xác định được bố, mẹ hay không hay dù bố mẹ có thực hiện việc đăng ký kết hôn hay không cũng đều phải được thực hiện đăng ký khai sinh kịp thời theo quy định của pháp luật.

Cụ thể tại Điều 15, Luật hộ tịch năm 2014 quy định về trách nhiệm đăng ký khai sinh:

“Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày sinh con, cha hoặc mẹ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho con; trường hợp cha, mẹ không thể đăng ký khai sinh cho con thì ông hoặc bà hoặc người thân thích khác hoặc cá nhân, tổ chức đang nuôi dưỡng trẻ em có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ em.”

Ít nhất trong vòng hai tháng, dù bạn có mặt tại Việt Nam hay không đều phải thực hiện việc đăng ký khai sinh cho con bạn.

Căn cứ vào khoản 1, Điều 15, Nghị định 123/2015, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi con bạn sinh ra và đang cư trú sẽ thực hiện việc đăng ký khai sinh trong trường hợp không xác định được người cha, con bạn sẽ được đăng ký khai sinh họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của con được xác định theo họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của mẹ; phần ghi về cha trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của trẻ để trống.

Tuy nhiên, việc xác định lại cha cho con bạn là vô cùng quan trọng và ý nghĩa bởi vì trẻ em cần được lớn lên trong vòng tay của cha mẹ về cả thực tế lẫn trong pháp luật. Không ai được quyền phủ nhận mối quan hệ ruột thịt của bạn với con bạn cho dù là người mẹ của con bạn, pháp luật cũng ghi nhận điều này và có cơ chế để bạn có thể trở thành người cha hợp pháp.

Trước hết bạn có thể thực hiện việc đăng ký nhận cha con chứ không cần phải thực hiện thủ tục đăng ký lại Giấy khai sinh cho con.

Theo Điều 25, Luật hộ tịch năm 2014, bạn cần nộp tờ khai theo mẫu quy định và chứng cứ chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Những chứng cứ chứng minh quan hệ cha con được hướng dẫn tại Điều 11, Thông tư 15/2015 do Bộ Tư pháp ban hành bao gồm: Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con; thư từ, phim ảnh, băng, đĩa, đồ dùng, vật dụng khác chứng minh mối quan hệ cha con, quan hệ mẹ con và văn bản cam đoan của cha, mẹ về việc trẻ em là con chung của hai người, có ít nhất hai người thân thích của cha, mẹ làm chứng. Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt.

Tuy nhiên nếu như bạn và vợ bạn có thực hiện đăng ký kết hôn sau đó và có Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn, các bạn lại không phải thực hiện việc đăng ký nhận cha cho con mà thay vào đó chỉ cần làm thủ tục bổ sung hộ tịch. Cụ thể, tại Khoản 2, Điều 13, Thông tư 15/2015 quy định:

“Trường hợp con do người vợ sinh ra trước thời điểm đăng ký kết hôn, đã được đăng ký khai sinh không có thông tin về người cha, vợ chồng có văn bản thừa nhận là con chung thì không phải làm thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con mà làm thủ tục bổ sung hộ tịch để ghi bổ sung thông tin về người cha trong Sổ đăng ký khai sinh và Giấy khai sinh của người con.”

Về thủ tục này, kết hợp với Điều 28, Luật hộ tịch năm 2014 cho thấy bạn chỉ cần nộp bộ hồ sơ đăng ký bổ sung hộ tịch bao gồm:

+ Tờ khai đăng ký bổ sung hộ tịch (theo mẫu)

+ Giấy khai sinh của con.

+ Văn bản thừa nhận là con chung của vợ chồng

+ Sổ hộ khẩu, Giấy chứng minh nhân dân của cha, mẹ (bản sao – chứng thực).

Sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký hộ tịch cho con bạn trước đây tiếp nhận hồ sơ sẽ có trách nhiệm cải chính, bổ sung cho bạn trong vòng 03 ngày.

XEM NGAY VIDEO LUẬT SƯ TƯ VẤN LY HÔN