Dự án nợ thuế, có được triển khai xây dựng và người mua nhà gặp rủi ro gì ?

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám đốc, Công Ty Luật TNHH TGS (Thuộc Đoàn Luật Sư Thành Phố Hà Nội)

Thực trạng dễ nhận thấy hiện nay là dù nợ thuế đến hàng chục tỷ đồng nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn được giữ lại dự án. Những doanh nghiệp này phải có nghĩa vụ chứng minh được khả năng tài chính để thực hiện nghĩa vụ thuế và tiếp tục thực hiện dự án. Tại Khoản 1 Điều 125 Luật quản lý thuế 2019 có quy định về các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế. Tuy nhiên, hiện nay pháp luật không quy định về việc cưỡng chế ngừng thi công dự án đối với các doanh nghiệp nợ thuế.

Để xảy ra tình trạng này, nguyên nhân chính là việc cơ quan quản lý không xử lý quyết liệt với những doanh nghiệp nợ thuế, khiến các doanh nghiệp chây ỳ nghĩa vụ nộp thuế. Ngoài việc áp dụng các biện pháp như phạt tiền chậm nộp, công khai danh sách nợ, cưỡng chế tài khoản, hóa đơn, cơ quan chức năng còn có thể áp dụng các biện pháp khác như: Không cấp phép dự án mới, cưỡng chế, ngừng thi công đối với dự án đang nợ tiền sử dụng đất; thu hồi đất đối với các dự án chây ỳ nợ thuế, yếu kém năng lực tài chính, vi phạm pháp luật thuế, … Có như vậy thì tình trạng nợ thuế hiện nay mới không tiếp tục tái diễn. Bên cạnh đó, cũng cần theo dõi, đôn đốc triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp thu hồi nợ đọng thuế, lắng nghe, tháo gỡ những khó khăn của doanh nghiệp, đồng thời chủ động phối hợp các sở, ngành liên quan có biện pháp xử lý các doanh nghiệp nợ thuế có hiệu quả.

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám đốc, Công Ty Luật TNHH TGS – Đoàn Luật Sư Thành Phố Hà Nội

Các biện pháp cưỡng chế các doanh nghiệp nợ tiền thuế được quy định tại Khoản 1 Điều 125 Luật Quản lý thuế 2019 quy định các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế bao gồm:

“1. Các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế bao gồm:

a) Trích tiền từ tài khoản của đối tượng bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế tại Kho bạc Nhà nước, ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác; phong tỏa tài khoản;

b) Khấu trừ một phần tiền lương hoặc thu nhập;

c) Dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu;

d) Ngừng sử dụng hóa đơn;

đ) Kê biên tài sản, bán đấu giá tài sản kê biên theo quy định của pháp luật;

e) Thu tiền, tài sản khác của đối tượng bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế do cơ quan, tổ chức, cá nhân khác đang nắm giữ;

g) Thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy phép thành lập và hoạt động, giấy phép hành nghề.”

Tất cả các biện pháp cưỡng chế này được hướng dẫn từ điều 31 đến Điều 37 Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật quản lý thuế. Theo đó, tại các điều này đều quy định quyết định cưỡng chế sẽ có hiệu lực kể từ ngày ban hành quyết định.

Người dân không nên mua nhà của chủ đầu tư còn nợ thuế. Bởi khi mua nhà tại các dự án đó sẽ rất khó khăn khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và sở hữu nhà.

Theo Điều 42, Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật đất đai của Chính phủ quy định rất rõ, khi thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, gắn với chuyển nhượng dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh nhà ở, chủ đầu tư phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất đai bao gồm: Thuế đất, tiền sử dụng đất, thuế, phí, lệ phí có liên quan đến đất đai. Khi cấp phép xây dựng, sở Xây dựng sẽ nhắc nhở chủ đầu tư phải thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất trước khi hết thời gian gia hạn. Nếu chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính thì chủ đầu tư không được chuyển nhượng công trình, cũng như không được chuyển nhượng, bán căn hộ, nhà ở. Vì vậy, nhiều người mua nhà do thiếu kinh nghiệm, khi thấy công trình được triển khai thì nghĩ rằng chủ đầu tư đã thực hiện mọi nghĩa vụ với Nhà nước, hoặc nhiều trường hợp chủ đầu tư giao, bán nhà giá rẻ, giá khuyến mãi khiến cho nhiều người dân ham rẻ nên mua, dẫn đến nhiều trường hợp mãi không có sổ đỏ vì chủ đầu tư nợ thuế. Và khi rủi ro xảy ra, người dân sẽ là đối tượng gánh chịu hậu quả.

Để tránh gặp phải những rắc rối, rủi ro có thể phát sinh cho người mua nhà, khi ký hợp đồng góp vốn hoặc mua căn hộ, đất nền tại các dự án, khách hàng nên yêu cầu chủ đầu tư cung cấp các chứng từ, giấy tờ chứng minh việc đã hoàn thành nghĩa vụ với Nhà nước. Bên cạnh đó, khách hàng cũng nên tham khảo thông tin về các doanh nghiệp còn nợ thuế đã được cơ quan thuế công bố công khai để cân nhắc, xem xét việc mua nhà tại các dự án đó.