tư vấn phấp luật đất đai miễn phí

Những điều kiện để yêu cầu chia di sản thừa kế

Chị Đỗ Thị Quý ở phường Thịnh Đán, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên trình bày như sau:

1972 bố mẹ đưa chúng tôi lên làm khai hoang, nhà có 4 chị em, có mảnh đất, bố tôi mất năm 1997, mẹ tôi mất 2002, thằng em cậu đứng tên, nhà 4 chị em, sau đó nó chết, em mợ sang tên nó chia cho con nó, bố mẹ tôi ở tại mảnh đất đấy mà nó không chia cho mà lại nhượng của con nó. Mảnh đất này bản thân chúng tôi khai phá, hàng xóm ký và công nhận.

Thưa luật sư, mảnh đất này do gia đình chị Quý khai hoang, sổ đỏ đã cấp khi mẹ chị Quý còn sống, đứng tên em trai chị Quý. Vậy chị Quý và các chị em gái có được quyền yêu cầu chia thừa kế thửa đất này hay không?

Thạc. Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TGSĐoàn luật sư thành phố Hà Nội:

Theo thông tin thính giả cung cấp thì thửa đất là do các thành viên trong gia đình thính giả cùng khai hoang. Do đó, theo quy định của pháp luật thì quyền sử dụng đất đối với thửa đất này sẽ là tài sản chung của các thành viên trong gia đình thính giả. Trong đó, thính giả cũng sẽ được coi là đồng chủ sử dụng đất, nếu thính giả đã đóng góp công sức vào việc khai hoang, duy trì và tôn tạo thửa đất. Và do đó, việc định đoạt, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (“Giấy CNQSDĐ”) đối với toàn bộ thửa đất này phải dựa trên sự thỏa thuận và thống nhất giữa các thành viên là chủ sử dụng đất trong gia đình thính giả.

Sau khi bố thính giả mất vào năm 1997 thì phần quyền sử dụng đất của bố thính giả trong quyền sử dụng đất chung của gia đình sẽ trở thành di sản thừa kế của bố thính giả. Nếu bố thính giả không để lại di chúc thì phần quyền sử dụng đất này sẽ được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố thính giả bao gồm: vợ, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của bố thính giả (nếu những người này còn sống vào thời điểm bố thính giả chết).

Do đó, nếu việc cấp Giấy CNQSDĐ cho em trai thính giả được thực hiện sau khi bố thính giả mất vào năm 1997 thì phải có sự thống nhất đồng ý của tất cả các thành viên trong gia đình, cũng như những người thừa kế của bố thính giả nêu trên. Trong trường hợp này, người em trai thính giả sẽ trở thành chủ sử dụng hợp pháp của toàn bộ thửa đất. Và vì vậy, thính giả sẽ không có quyền yêu cầu chia tài sản chung, hoặc chia thừa kế đối với quyền sử dụng thửa đất.

Ngược lại, nếu không có sự thống nhất đồng ý của tất cả các thành viên trong gia đình, cũng như những người đồng thừa kế của bố thính giả thì việc cấp Giấy CNQSDĐ cho em trai thính giả là không hợp pháp. Và do đó, thính giả vẫn có quyền yêu cầu phân chia phần quyền sử dụng đất là di sản thừa kế của bố mẹ thính giả, cũng như phần quyền sử dụng đất của thính giả trong quyền sử dụng đất chung của gia đình.

Trong trường hợp mảnh đất này được xác định là di sản thừa kế của bố mẹ chị Quý thì em dâu và các cháu con em trai của chị Quý có được hưởng thừa kế mảnh đất này hay không? Và nếu mảnh đất này được xác định là di sản thừa kế của em trai chị Quý thì chị Quý có được hưởng thừa kế di sản của em trai ay không, thưa luật sư?

Thạc. Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS, thuộc Đoàn luật sư thành phố Hà Nội:

Nếu quyền sử dụng đất đối với thửa đất được xác định là di sản thửa kế của bố mẹ thính giả và họ không để lại di chúc, thì theo quy định tại Điều 679 Bộ luật dân sự năm 1995 (Bộ luật đang có hiệu lực vào thời điểm bố mất vào năm 1997 và mẹ thính giả mất vào năm 2002) thì thửa đất sẽ được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố mẹ thính giả, bao gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của bố mẹ thính giả. Những người thừa kế cùng hàng nêu trên sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau. Theo quy định này, thính giả là con đẻ nên sẽ có quyền thừa kế đối với phần quyền sử dụng đất là di sản thừa kế của bố mẹ để lại.

Theo quy định của Bộ luật dân sự năm 1995 thì con dâu không thuộc “những người thừa kế theo pháp luật” của bố mẹ chồng. Do đó, nếu bố mẹ thính giả không có di chúc để lại di sản thừa kế cho cho người em dâu thì người này sẽ không được quyền thừa kế di sản của bố mẹ thính giả.

Tuy nhiên, nếu người em trai của thính giả mà chết sau bố hoặc mẹ thính giả thì người em trai vẫn sẽ được hưởng thừa kế di sản của bố hoặc mẹ. Và vì vậy, người em dâu và các cháu (con của người em trai) vẫn sẽ được hưởng thừa kế đối với phần di sản mà người em trai được hưởng từ bố hoặc mẹ thính giả (với tư cách là người thừa kế của em trai thính giả).

Nếu người em trai thính giả chết trước bố hoặc mẹ thính giả thì theo quy định tại Điều 680 Bộ luật dân sự năm 1995 về thừa kế thế vị thì những người con của em trai thính giả sẽ được hưởng phần di sản mà cha của các cháu sẽ được hưởng nếu còn sống.

Tại Điều 679 Bộ luật dân sự năm 1995, Điều 676 Bộ luật dân sự năm 2005 và Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định: “Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”. Do đó, khi người em trai của thính giả chết và vẫn còn những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất (là vợ và các con) nên thính giả (là chị ruột) thuộc hàng thừa kế thứ hai sẽ không được quyền hưởng di sản thừa kế của người em trai, trừ trường hợp những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của em trai thính giả đều không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Bố chị Quý mất năm 1997, mẹ chị Quý mất năm 2002, vậy theo quy định của pháp luật dân sự, thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế có còn không, thưa luật sư?

Thạc. Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS, thuộc Đoàn luật sư thành phố Hà Nội:

Tại Điều 623 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế”. Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết (Điều 636 Bộ luật dân sự năm 1995, Điều 633 Bộ luật dân sự năm 2005 và Điều 611 Bộ luật dân sự năm 2015).

Theo quy định nêu trên, bố thính giả mất năm 1997 cho đến nay là khoảng 24 năm, còn mẹ thính giả mất năm 2002 đến nay là khoảng 19 năm. Do đó cho đến nay, thời hiệu khởi kiện yêu cầu chia di sản thừa kế của bố mẹ thính giả (là 30 năm kể từ thời điểm mở thừa kế) vẫn còn. Do đó, thính giả vẫn còn quyền khởi kiện yêu cầu chia di sản thừa kế của bố mẹ để lại.

Nội dung tư vấn của Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS đã được đăng tải trên Báo VOV (Cơ quan ngôn luận của Đài Tiếng nói Việt Nam:

https://vov2.vov.vn/phap-luat/yeu-cau-chia-di-san-thua-ke-can-nhung-dieu-kien-gi-27366.vov2

call-to-like

Đội ngũ luật sư bào chữa – Công ty Luật TGS

lstuan

 

Luật sư – Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc Công ty Luật TGS

Ông là một luật sư giỏi có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đất đai. Luật sư đã tham gia tranh tụng nhiều vụ án tranh chấp đất đai, vụ án hình sự, kinh tế, thương mại,.. trên toàn quốc.

lshunga

 

Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám Đốc Công ty Luật TGS

Thạc sĩ, Luật sư Nguyễn Đức Hùng là một luật sư giỏi, đã từng công tác tại Công ty Luật TNHH NHB và nhiều công ty luật có thương hiệu khác, với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Đất đai, hình sự, dân sự.

lshungb

 

Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Luật sư Công ty Luật TGS

Luật sư Đức Hùng từng công tác tại nhiều tổ chức hành nghề luật sư uy tín, có nhiều năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực tranh tụng hình sự, đất đai, tranh chấp dân sự, hôn nhân gia đình.

lsson

 

Luật sư Hà Huy Sơn – Luật sư Công ty Luật TGS

Là một luật sư giỏi trong lĩnh vực hình sự. Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Hình Sự, luật sư Hà Huy Sơn đã gây dựng được cho mình thương hiệu riêng và sự uy tín vững chắc đối với khách hàng.

tu van
ảnh đại diện luật sư tuấn

Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí

  • Luật Sư - Văn Phòng Luật TGS Law
  • Địa chỉ: Số 34, Ngõ 187 Trung Kính, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội.
  • Điện thoại: 0984.769.278
  • Email: contact.tgslaw@gmail.com
  • Hotline: 0985.928.544 - Luật Sư Nguyễn Văn Tuấn

Hoặc Bạn Có Thể Gửi Nội Dung Đăng Ký Tư Vấn Miễn Phí Qua Biểu Mẫu Dưới Đây Chúng Tôi/Luật Sư Sẽ Liên Hệ Lại Ngay!