Đất đã tặng có đòi lại được không?

Hỏi

Tôi có cho cháu của tôi một mảnh đất nhưng chỉ tặng cho bằng miệng, cháu tôi đã xây nhà trên diện tích đất này. Hiện nay, quan hệ giữa tôi và cháu tôi không tốt. Đề nghị luật sư tư vấn: Tôi có quyền đòi lại diện tích đất tôi đã cho cháu tôi không?

Trả lời

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi , đối với nội dung câu hỏi có đòi lại được đất đã tặng cho không chúng tôi xin được tư vấn như sau

Bộ luật dân sự năm 2015 (BLDS) quy định:

Điều 459. Tặng cho bất động sản

“1. Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật….”

Điều 129. Giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức

Giao dịch dân sự vi phạm quy định điều kiện có hiệu lực về hình thức thì vô hiệu, trừ trường hợp sau đây:

1. Giao dịch dân sự đã được xác lập theo quy định phải bằng văn bản nhưng văn bản không đúng quy định của luật mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó;

2. Giao dịch dân sự đã được xác lập bằng văn bản nhưng vi phạm quy định bắt buộc về công chứng, chứng thực mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó. Trong trường hợp này, các bên không phải thực hiện việc công chứng, chứng thực.

Điều 131. Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu

“1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.

2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.

Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.

…”

Điều 236. Xác lập quyền sở hữu theo thời hiệu do chiếm hữu, được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật

“Người chiếm hữu, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình, liên tục, công khai trong thời hạn 10 năm đối với động sản, 30 năm đối với bất động sản thì trở thành chủ sở hữu tài sản đó, kể từ thời điểm bắt đầu chiếm hữu, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.”

Như vậy, việc chị tặng cho mảnh đất cho cháu chị mà không lập thành văn bản có công chứng, chứng thực và cũng không thuộc những trường hợp loại trừ tại Khoản 1, khoản 2 Điều 129 thì giao dịch dân sự đó chưa có hiệu lực quy định tại Điều 129 BLDS năm 2015.  

Trường hợp một nếu từ thời điểm chị tặng mảnh đất cho cháu mình đến nay dưới 30 năm, thì chị có quyền đòi lại mảnh đất. Theo đó, khi giao dịch tặng cho bị vô hiệu thì các bên phải trả lại cho nhau những gì đã nhận (mảnh đất) quy định tại khoản 2 Điều 131 BLDS năm 2015.

Trường hợp thứ hai là thời điểm chị tặng mảnh đất cho cháu mình là 30 năm về trước, từ đó đến nay cháu chị đã sinh sống ổn định, lâu dài và không có tranh chấp trên mảnh đất đó rồi thì sau 30 năm mảnh đất đó sẽ thuộc quyền sở hữu của cháu  và được nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Lúc này chị không có có quyền đòi lại mảnh đất đã tặng bằng miệng cho cháu mình nữa theo Điều 236 BLDS 2015 quy định về xác lập quyền sở hữu theo thời hiệu .