Đất lấn chiếm có được cấp sổ đỏ không?

Thạc sĩ. Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS – Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội

Theo thông tin thỉnh giả cung cấp thì tôi hiểu là diện tích đất 200m² tăng thêm so với Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp vào năm 1980 là do gia đình thính giả đã tự mở rộng ra phần đất mương nước liền kề. Và UBND xã cho rằng phần đất tăng thêm này là do gia đình thính giả khai hoang, còn UBND huyện thì cho rằng là đất lấn chiếm.

Theo quy định của Luật đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành thì phần diện tích đất tăng thêm của gia đình thính giả (dù là đất khai hoang hoặc đất lấn chiếm) thì vẫn có thể được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi thuộc các trường hợp như sau:

Trường hợp thứ nhất: Phần đất này đã được gia đình thính giả sử dụng ổn định, liên tục từ trước ngày 01/7/2004, không thuộc trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai được quy định tại Khoản 1 Điều 22 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ (lấn, chiếm hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng sau khi Nhà nước đã công bố, cắm mốc hành lang bảo vệ hoặc lấn, chiếm lòng đường, lề đường, vỉa hè sau khi Nhà nước đã công bố chỉ giới xây dựng hoặc lấn, chiếm đất sử dụng cho mục đích xây dựng trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp, công trình công cộng khác); nay được UBND cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với nơi đã có quy hoạch thì sẽ thuộc trường hợp được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định tại Điều 101 Luật đất đai năm 2013 và được hướng dẫn tại Điều 20 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ.

Trường hợp thứ hai: Việc sử dụng đất của gia đình thính giả là có sự vi phạm pháp luật về đất đai từ trước ngày 01/7/2014 (như đã nêu ở trên) nhưng nay đã có điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt mà nay diện tích đất lấn, chiếm không còn thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng; không thuộc chỉ giới xây dựng đường giao thông; không có mục đích sử dụng cho trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp và công trình công cộng khác thì gia đình thính giả vẫn được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật (Điều 22 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ)

Để biết chính xác và đầy đủ hơn về tính pháp lý đối với việc sử dụng đất của gia đình thì thính giả cần tham khảo các quy định tại Điều 101 Luật Đất đai năm 2013, được hướng dẫn chi tiết tại Điều 20, Điều 21 và 22 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ.

Thạc sĩ. Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS – Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội

Việc xác định phần diện tích đất tăng thêm của gia đình thính giả là đất khai hoang hay đất lấn chiếm, có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay không thì sẽ phải căn cứ vào nguồn gốc đất, thời điểm bắt đầu sử dụng và quá trình sử dụng đất thực tế của gia đình, cũng như hồ sơ địa chính và các giấy tờ liên quan hiện do gia đình hoặc các cơ quan chức năng đang lưu giữ.

Do đó, để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì thính giả cần cung cấp cho các cơ quan chức năng các tài liệu, giấy tờ chứng minh nguồn gốc sử dụng đất hợp pháp của gia đình mình. Thính giả cũng có quyền liên hệ, làm việc với Văn phòng đăng ký đất đai, hoặc UBND cấp xã (nơi có đất) để yêu cầu cung cấp các thông tin, tài liệu, văn bản cần thiết liên quan đến quyền sử dụng đất của gia đình, để có được các tài liệu và căn cứ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho gia đình theo quy định của pháp luật.

Thạc sĩ. Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS – Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội

Trong trường hợp thính giả không đồng ý với các kết quả giải quyết của UBND cấp xã hoặc UBND cấp huyện, cho rằng những quyết định hoặc hành vi hành chính của các cơ quan này là trái pháp luật, không đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho gai đình thính giả, thì thính giải có quyền khiếu nại theo quy định của Luật khiếu nại hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án nhân dân theo quy định của Luật Tố tụng hành chính.