Đòi lại đất đã tặng cho có điều kiện như thế nào?

Tặng cho tài sản nhà đất có điều kiện khá phổ biến hiện nay khi cha mẹ già để lại tặng cho tài sản quyền sử dụng đất cho con cháu mình với điều kiện phụng dưỡng cha mẹ. Nhưng sau khi nhận tài sản thì nhiều trường hợp gia đình con cháu không phụng dưỡng cha mẹ già nên cha mẹ muốn lấy lại những gì đã cho.

Điều 462 Bộ luật dân sự 2015 có quy định về tặng cho tài sản có điều kiện như sau:                                                                                                                  

“1. Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ dân sự trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được trái pháp luật, đạo đức xã hội

2. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.
3. Trong trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại”.

Với quy định trên, đối với trường hợp tặng cho có điều kiện thì bên tặng cho có thể yêu cầu bên nhận tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Nghĩa vụ phụng dưỡng, chăm sóc bố mẹ và chăm lo hương hỏa tổ tiên là nghĩa vụ không trái pháp luật và đạo đức xã hội. Nghĩa vụ này cũng được pháp luật về hôn nhân và gia đình quy định. Như vậy, nếu anh Huy không thực hiện nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng bố mẹ hoặc không chăm lo mồ mả tổ tiên thì bố mẹ bạn có quyền đòi lại tài sản là nhà và quyền sử dụng đất.

Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, Hợp đồng tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực. Hợp đồng tặng cho chỉ có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký quyền sở hữu hoặc kể từ thời điểm chuyển giao tài sản. Như vậy, khi thực hiện việc tặng cho nhà, đất phải lập thành văn bản, thực hiện thủ tục công chứng, chứng thực và đăng ký với cơ quan đăng ký đất đai.

Vì tranh chấp này là tranh chấp liên quan đến việc thực hiện hợp đồng tặng cho tài sản là bất động, để thực hiện việc đòi lại tài sản, bố mẹ của bạn cần làm đơn khởi kiện tại tòa án nhân dân có thẩm quyền. Theo quy định tại khoản 1 Điều 35 và điểm c, khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì tòa án nhân dân cấp huyện nơi có nhà và đất đã tặng cho anh Huy là tòa án có thẩm quyền xét xử vụ.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 91 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, bố mẹ bạn có nghĩa vụ đưa ra chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu đòi lại tài sản. Cụ thể:

– Bố mẹ của bạn phải chuẩn bị các chứng cứ để chứng minh về điều kiện tặng cho như bản hợp đồng tặng cho có quy định điều kiện tặng cho.

-Các chứng cứ, bao gồm cả người làm chứng, để chứng minh anh Huy đã vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng, chăm sóc bố mẹ và/hoặc không chăm lo hương hỏa tổ tiên.

Khi khởi kiện tại tòa án nhân dân có thẩm quyền, tòa án sẽ tiến hành hòa giải giữa hai bên. Trong trường hợp hòa giải không thành, tòa án sẽ đưa vụ việc ra xét xử. Tòa án sẽ căn cứ vào các sự kiện thực tế và các quy định của pháp luật để phán quyết là anh Huy có vi phạm nghĩa vụ là điều kiện để tặng cho hay không, trên cơ sở đó, tòa án sẽ phán quyết cụ thể anh Huy có phải trả lại cho bố mẹ bạn nhà đất hay không.