Luật sư: Ai thuộc diện được ra đường và mức xử phạt ra sao?

Chiều ngày 03/4/2020, Phát biểu tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Phòng chống dịch COVID-19 TP Hà Nội, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung yêu cầu từ ngày 4/4/2020, các đơn vị quận, huyện, phường xã tổ chức lực lượng đi kiểm tra, xử phạt tất cả những người đi ra ngoài đường mà không đúng các nội dung được cho phép, không đúng các trường hợp cần thiết được ra khỏi nhà. Cũng trong tối ngày 03/4, Văn phòng Chính phủ phát đi công văn truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện Chỉ thị số 16/CT-TTg về các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19.

Để làm rõ một số vấn đề nêu trên, Phóng viên Báo Điện tử Đài tiếng Nói Việt Nam (VOV) đã có cuộc trao đổi, phỏng vấn với Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc, Công ty Luật TNHH TGS – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội.

Như vậy, ngoài các lý do chính đáng theo Công văn, người cố tình vi phạm sẽ bị xử lý như thế nào, thưa Luật sư?

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc, Công ty Luật TNHH TGS – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội.

Có thể thấy, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của Chính phủ, sự ủng hộ của nhân dân, Việt Nam chúng ta đã làm rất tốt việc phòng chống dịch COVID 19. cuộc chiến chống dịch bệnh Covid-19 đến nay đang bước vào giai đoạn quyết định. Nnhân dân cả nước đang đoàn kết thực hiện nghiêm Chỉ đạo của Chính phủ, các Bộ/Ban/Ngành và cơ quan các cấp nhằm hạn chế số lượng người nhiễm bệnh mới cũng như phát hiện sớm những trường hợp nghi nhiễm bệnh. Tuy nhiên, vẫn còn có những cá nhân chưa chấp hành những biện pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Những ngày qua, dư luận đang quan tâm sự việc tại một số nơi công cộng vẫn xuất hiện tình trạng người dân tập thể dục dù đã có lệnh cách ly toàn xã hội của Thủ tướng Chính phủ, người dân không được ra ngoài khi không thật sự cần thiết…

Nhằm mạnh tay hơn nữa đối với những cá nhân cố tình vi phạm trong khi dịch bệnh hoành hành, chiều ngày 3/4/2020 Chủ tịch UBND TP Hà Nội yêu cầu các địa phương nghiêm túc thực hiện lệnh cách ly xã hội của Thủ tướng và xử lý vi phạm các trường hợp không chấp hành. Đối với hành vi ra ngoài khi không có việc thật sự cần thiết sẽ bị xử phạt hành chính từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng theo điểm a khoản 1 Điều 11 Nghị định số 176/2013.

Luật sư có thể thông tin cho độc giả biết các mức phạt cụ thể cho các hành vi cụ thể ?

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc, Công ty Luật TNHH TGS – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội.

Nhằm tuyên truyền, phổ biến pháp luật liên quan đến phòng, chống dịch bệnh Covid-19, Sở Tư pháp Hà Nội đã có hướng dẫn về mức phạt đối với hành vi vi phạm trong dịch bệnh Covid-19 hiện nay, bao gồm:

Người không đeo khẩu trang nơi công cộng bị phạt tiền tối đa đến 300.000 đồng. Người vứt khẩu trang đã sử dụng không đúng nơi quy định tại nơi công cộng bị phạt tiền tối đa đến 5.000.000 đồng, nếu vứt ra vỉa hè, đường phố bị phạt tiền tối đa đến 7.000.000 đồng.

​Người che dấu tình trạng bệnh của mình hoặc của người khác khi mắc bệnh Covid-19 bị phạt tiền tối đa đến 2.000.000 đồng.

Không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp tạm đình chỉ hoạt động của cơ sở dịch vụ ăn uống công cộng có nguy cơ làm lây truyền bệnh dịch tại vùng có dịch thì bị phạt tiền tối đa đến 10.000.000 đồng đối với cá nhân, 20.000.000 đồng đối với tổ chức.

Không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người hoặc tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ tại nơi công cộng để phòng, chống dịch Covid-19 thì bị phạt tiền tối đa đến 10.000.000 đồng đối với cá nhân, 20.000.000 đồng đối với tổ chức.

​Người không thực hiện quyết định kiểm tra, giám sát, xử lý y tế trước khi ra vào vùng có dịch bị phạt tiền tối đa đến 20.000.000 đồng.

Người nào trốn khỏi nơi cách ly; không tuân thủ quy định về cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly để phòng, chống dịch Covid-19 có thể bị xử phạt hành chính tối đa đến 10 triệu đồng hoặc bị xử lý theo Điều 240 Bộ luật Hình sự trong trường hợp gây truyền dịch bệnh cho người khác.

Người nào trốn khỏi nơi cách ly; không tuân thủ quy định về cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly mà làm gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh Covid-19 thì bị xử lý theo Điều 295 Bộ luật Hình sự;

Người nào khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối gây lây truyền dịch bệnh Covid-19 cho người khác bị xử lý theo Điều 240 Bộ luật Hình sự.

Người nào đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, thông tin xuyên tạc về tình hình dịch bệnh Covid-19 có thể bị tiền tối đa đến 15 triệu đồng hoặc bị xử lý theo Điều 288 Bộ luật Hình sự.

Người có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ trong phòng, chống dịch bệnh Covid-19 thì bị xử lý theo Điều 330 Bộ luật Hình sự.

Chủ cơ sở kinh doanh, người quản lý cơ sở kinh doanh dịch vụ (như quán ba, vũ trường, karaoke, dịch vụ mát-xa, cơ sở thẩm mỹ…) thực hiện hoạt động kinh doanh khi đã có quyết định tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh để phòng chống dịch bệnh Covid-19, gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh thì bị xử lý theo Điều 295 Bộ luật Hình sự.

Người có hành vi lợi dụng sự khan hiếm hoặc tạo sự khan hiếm giả tạo trong tình hình dịch bệnh Covid-19 để mua vét hàng hóa đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công bố là mặt hàng bình ổn giá hoặc hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính thì bị xử lý về tội đầu cơ theo quy định tại Điều 196 Bộ luật Hình sự.

Theo Luật sư, việc tổ chức thực hiện các quyết định, Chỉ Thị của Thủ tướng Chính phủ, áp dụng các chế tài hành chính, thậm chí các chế tài hình sự đối với các hành vi vi phạm trong lúc này có tác dụng như thế nào ?

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc, Công ty Luật TNHH TGS – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội.

Xử phạt vi phạm hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự của cá nhân, tổ chức trong công cuộc cả nước chung tay thực hiện các biện pháp đẩy lùi dịch bệnh Covid-19 có thể hiểu chung là “hình phạt” của cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền quyết định theo quy định của pháp luật.

Mục đích của việc xử lý đối với người vi phạm nhằm giáo dục những người vi phạm tuân thủ các quy định của pháp luật và quy tắc của cuộc sống, ngăn ngừa họ tiếp tục vi phạm/phạm tội cũng như răn đe, giáo dục cho những người khác hiểu được múc độ nguy hiểm có thể xảy ra nếu họ cố ý vi phạm những quy định về việc phòng, chống dịch bệnh.

Trong giai đoạn đầu của cuộc chiến phòng, chống dịch bệnh Covid-19, chúng ta chưa thấy những cá nhân, tổ chức bị xử phạt hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, một bộ phận người dân, tổ chức coi nhẹ tính nguy hiểm của dịch bệnh mà không chấp hành các quy định. Vì vậy, cá nhân/cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải áp dụng các biện pháp cần thiết để xử lý cá nhân vi phạm và răn đe, giáo dục những người khác để công cuộc phòng, chống dịch Covid-19 thắng lợi.

Thưa Luật sư, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung yêu cầu từ ngày 04/4/2020, các đơn vị quận, huyện, phường xã tổ chức lực lượng đi kiểm tra, xử phạt tất cả những người đi ra ngoài đường mà không đúng các nội dung được cho phép, không đúng các trường hợp cần thiết được ra khỏi nhà, vậy phải hiểu như thế nào về cụm từ “không cần thiết”?

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc, Công ty Luật TNHH TGS – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội trả lời:

Trước hết phải thấy rằng, các biện pháp kiên quyết, mạnh tay mạnh dạn của Thủ tướng Chính phủ cũng như của Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội trong thời gian qua để phòng, chống dịch COVID 19 là rất cần thiết, đúng đắn nên đã đem lại kết quả rất tốt. Tuy nhiên, như trên tôi đã nói, vẫn còn một số người dân do ý thức với xã hội kém đã không chấp hành các quy định của Chính phủ và địa phương bắt buộc phải có các biện pháp mạnh tay để buộc họ chấp hành.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung yêu cầu từ ngày 04/4/2020, các đơn vị quận, huyện, phường xã tổ chức lực lượng đi kiểm tra, xử phạt tất cả những người đi ra ngoài đường mà không đúng các nội dung được cho phép, không đúng các trường hợp cần thiết được ra khỏi nhà. Đây là chỉ đạo rất cần thiết khi cuộc chiến chống COVID 19 đang bước vào thời điểm quyết định sự thắng bại của chúng ta. Chủ tịch Nguyễn Đức Chung yêu cầu xử phạt đầu là những người đi ra ngoài đường không đúng như các nội dung được quy định trong Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ và văn bản hướng dẫn thực hiện Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ.

Trong chỉ đạo của Chủ tịch TP Hà Nội thì nhóm đối tượng bị xử phạt là: Người già và những người không có việc cần thiết không ra đường. Đây là vấn đề cần phải làm rõ thêm. Theo tôi cần phải có quy định thật cụ thể như thế nào là việc “cần thiết”. Vì ai cũng có việc cần thiết, có thể việc này không cần thiết với người này nhưng lại là cần thiết với người khác và ngược lại. Người già thì đúng không nên ra đường rồi vì là đối tượng sức khỏe kém dễ bị vi rut Corona xâm nhập. Tuy nhiên, có nhiều việc mà người già cũng cần thiết phải ra ngoài đường ngoài những việc được quy định trong văn bản của Thủ tướng Chính phủ. Vì vậy, cần phải có quy định cụ thể những việc nào là cần thiết để mọi người dân hiểu và chấp hành cho đúng. Mặt khác, cũng giúp cho các lực lượng chức năng khi thi hành công vụ không gặp khó khăn trong quá trình thực hiện xử phạt cũng như có cơ hội vi phạm tiêu cực. Đây là việc làm cần thiết cũng như rút kinh nghiệm của việc thực hiện Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ, có một số địa phương đã hiểu sai tinh thần chỉ đạo của Chỉ thị 16.