Viết lại lời bài hát có vi phạm bản quyền tác giả không ?

1. Một số quy định về quyền tác giả đối với tác phẩm ẩm nhạc

Quyền tác giả là quyền của cá nhân, tổ chức đối với tác phẩm do chính mình sáng tạo ra hoặc thuộc sở hữu.

Tác phẩm là một sản phẩm sáng tạo trong lĩnh vực như văn học, nghệ thuật và khoa học. Nó được thể hiện bằng bất kỳ phương tiện hay hình thức nào.

Tác phẩm phái sinh là tác phẩm dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, tác phẩm phóng tác, cải biên, chuyển thể, biên soạn, chú giải, tuyển chọn.

Tác phẩm âm nhạc là tác phẩm được thể hiện dưới dạng nhạc nốt trong bản nhạc hoặc các ký tự âm nhạc khác có hoặc không có lời. Theo quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 14 Luật sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung 2009. thì tác phẩm âm nhạc là loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả.

Theo Điều 12 Nghị định 100/2006/NĐ-CP quy định : “Tác phẩm âm nhạc quy định tại Điểm d Khoản 1 Điều 14 của Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung 2009 là tác phẩm được thể hiện dưới dạng nhạc nốt trong bản nhạc hoặc các ký tự âm nhạc khác có hoặc không có lời, không phụ thuộc vào việc trình diễn hay không trình diễn.”

Quyền tác giả được bảo hộ bao gồm quyền tài sản và quyền nhân thân theo quy định tại Điều 19 và Điều 20 của Luật sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung 2009.

Thời hạn bảo hộ đối với quyền tác giả là một tác phẩm âm nhạc, theo Điểm b Khoản 2 Điều 27 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung 2009 sẽ là suốt cuộc đời tác giả và 50 năm tiếp theo năm tác giả chết; trường hợp tác phẩm có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ chấm dứt vào năm thứ 50 năm sau năm đồng tác giả cuối cùng chết. Như vậy, nếu thời hạn bảo hộ tác phẩm này đã hết, tổ chức, cá nhân khác có thể sử dụng tác phẩm này mà không cần phải xin phép và trả tiền nhuận bút, thù lao đối với chủ sở hữu quyền tác giả.

2. Quy định về việc viết lại lời bài hát

Việc viết lại lời bài hát dựa trên tác phẩm âm nhạc đã công bố là việc sử dụng quyền tài sản của chủ sở hữu quyền tác giả, cụ thể là khai thác tác phẩm âm nhạc này làm tác phẩm phái sinh.

Làm tác phẩm phái sinh chính là quyền tài sản của chủ sở hữu quyền tác giả, được quy định và bảo hộ trong Luật sở hữu trí tuệ.

Khi tổ chức, cá nhân muốn sử dụng một tác phẩm âm nhạc đang trong thời hạn bảo hộ để viết lại lời mới mà không xin phép chủ sở hữu quyền tác giả và trả tiền nhuận bút, thù lao cho chủ sở hữu quyền tác giả, dù trong bài hát đó có ghi nhạc của tác giả/chủ sở hữu quyền tác giả, lời của tổ chức, cá nhân viết lại lời bài hát thì đây vẫn là một hành vi xâm phạm quyền tác giả.

Việc này đã được quy định tại Khoản 7 Điều 28 của Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung 2009: “Làm tác phẩm phái sinh mà không được phép của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả đối với tác phẩm được dùng để làm tác phẩm phái sinh, trừ trường hợp chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị”.

Chính vì thế, nếu muốn viết lại lời bài hát và sử dụng nền nhạc của bài hát đã được bảo hộ đó thì phải xin phép và trả tiền nhuận bút, thù lao và các quyền lợi vật chất khác cho chủ sở hữu. Vậy nên, cách tốt nhất để các tổ chức, cá nhân muốn viết lại lời bài hát mà không xâm phạm quyền tác giả là phải có được văn bản cho phép của chủ sở hữu quyền tác giả trước khi bạn sử dụng hay khai thác tác phẩm đó.

>>Tham khảo thêm: Quy trình xử lý hành vi xâm phạm bản quyền tác giả