Xây nhà ở nông thôn có phải xin phép không?

Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Trưởng Phòng Tranh Tụng, Công ty Luật TNHH TGS, thuộc Đoàn luật sư thành phố Hà Nội:

Về việc xây dựng nhà ở, bạn phải tuân thủ theo đúng các quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật về xây dựng.

Trước hết, thửa đất mà bạn sở hữu trước kia là phần vườn do đó, có khả năng phần đất này vẫn thuộc loại đất trồng cây lâu năm. Theo quy định tại Điều 170 Luật đất đai năm 2013, việc sử dụng đất đúng mục đích sử dụng của loại đất là nghĩa vụ chung của tất cả những người sử dụng đất. Trường hợp mà bạn xây dựng nhà ở kiên cố trên thửa đất được xác định là đất trồng cây lâu năm hay bất cứ loại đất nào khác không phải là đất ở thì bạn có thể sẽ không xin được giấy phép xây dựng (trong trường hợp bắt buộc phải có giấy phép xây dựng), hoặc trong trường hợp không cần giấy phép xây dựng thì bạn có thể bị xử lý vi phạm hành chính bằng cách phạt tiền và khôi phục nguyên trạng thửa đất lúc ban đầu khi chưa xây dựng.

Do đó, bạn cần phải thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang loại đất ở thì bạn mới có thể xây dựng nhà.

Bên cạnh đó, cần phải rà soát theo các quy định tại Luật xây dựng để xác định xem bạn có cần phải xin giấy phép xây dựng thì mới được phép xây nhà hay không.

Theo như thông tin vị độc giả trình bày, địa chỉ của thửa đất là tại xã Hóa Quỳ, huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa, như vậy thửa đất này thuộc vùng nông thôn của Thanh Hóa. Việc xác định thửa đất thuộc vùng nông thôn hay đô thị có ý nghĩa quan trọng, đối với các công trình tại đô thị thì hầu như các trường hợp xây dựng đều cần phải xin phép.

Trước đây theo quy định tại Điều 89 Luật xây dựng năm 2014, các công trình xây dựng ở nông thôn thuộc khu vực chưa có quy hoạch phát triển đô thị và quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt; nhà ở riêng lẻ ở nông thôn, trừ nhà ở riêng lẻ xây dựng trong khu bảo tồn, khu đều được miễn giấy phép xây dựng.

Tuy nhiên, theo Luật xây dựng sửa đổi năm 2020, đã có hiệu lực vào ngày đầu năm nay, có 3 trường hợp bắt buộc phải có giấy phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ tại vùng nông thôn, cụ thể là các trường hợp:

– Nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô trên 07 tầng.

– Nhà ở riêng lẻ thuộc quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

– Cuối cùng là nhà ở riêng lẻ xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa.

Nếu không thuộc các trường hợp nêu trên thì bạn hoàn toàn có thể xây nhà mà không cần phải xin giấy phép xây dựng.

Còn nếu bạn thuộc vào trường hợp bắt buộc phải xin giấy phép xây dựng thì bạn cần phải chuẩn bị bộ hồ sơ và nộp tới cơ quan có thẩm quyền để đề nghị cấp giấy phép xây mới đối với nhà ở riêng lẻ, bộ hồ sơ bao gồm:

– Đơn đề nghị cấp giấy phép xây dựng;

– Bản sao một trong những giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai; 

– Bản vẽ thiết kế xây dựng;

– Đối với công trình xây dựng có công trình liền kề phải có bản cam kết bảo đảm an toàn đối với công trình liền kề.