Thủ tục xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Quyền sở hữu trí tuệ là một trong những quyền tài sản có giá trị nhất trong khối tài sản của Doanh nghiệp. Đây cũng là đối tượng thường xuyên bị xâm phạm gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích của các chủ thể nắm quyền. Pháp luật cũng đã có những quy định cụ thể để xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Bài viết dưới đây, Luật TGS sẽ chia sẻ chi tiết về quy định, thủ tục xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ theo quy định hiện hành.

Các biện pháp xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Xâm phạm sở hữu trí tuệ đang trở thành một thách thức cho các chủ thể quyền sở hữu trí tuệ và cơ quan chức năng. Đây cũng là một vấn đề phức tạp ở Việt Nam trong nhiều năm trở lại đây.  Điều 199 Luật Sở hữu trí tuệ hợp nhất 2019 có nêu cụ thể các biện pháp xử lý xâm phạm sở hữu trí tuệ cụ thể sau đây:

Biện pháp xử lý dân sự

Biện pháp xử lý này được thực hiện tại tòa án, tòa án có thể áp dụng các biện pháp dân sự sau đây để xử lý hành vi xâm phạm sở hữu trí tuệ đối với tổ chức, cá nhân vi phạm (Quy định tại Điều 202 Luật sở hữu trí tuệ), bao gồm:

– Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm;

– Buộc xin lỗi, cải chính công khai;

– Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự;

– Buộc bồi thường thiệt hại xâm phạm sở hữu trí tuệ;

– Buộc tiêu hủy hoặc buộc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại.

Biện pháp xử lý hành chính

Tổ chức, các nhân bị thiệt hại hoặc phát hiện hành vi này làm gây thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc cho xã hội có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý xâm phạm sở hữu trí tuệ theo quy định (Điều 211, Luật Sở hữu trí tuệ).

– Chủ thể quyền sở hữu trí tuệ có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của mình

– Tùy vào mức độ của hành vi xâm phạm mà cơ quan có thẩm quyền xử phạt cảnh cáo hay phạt tiền và áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung, khắc phục.

– Các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ sau đây bị xử phạt hành chính:

+ Thực hiện hành vi xâm phạm quyền SHTT gây thiệt hại cho tác giả, chủ sở hữu, người tiêu dùng hoặc cho xã hội

+ Không chấm dứt hành vi xâm phạm mặc dù đã được chủ thể quyền sở hữu trí tuệ thông báo bằng văn bản yêu cầu chấm dứt hành vi đó;

+ Sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển và buôn bán hàng hoá giả mạo về sở hữu trí tuệ hoặc giao cho người khác thực hiện hành vi vi phạm này;

+ Sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển, buôn bán, tàng trữ tem, nhãn hoặc vật phẩm khác mang nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý được pháp luật bảo hộ hoặc giao cho người khác thực hiện hành vi này.

Biện pháp xử lý hình sự

Chế tài xử lý hình sự được áp dụng đối với đối tượng có hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan, xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý đang được bảo hộ tại Việt Nam với quy mô thương mại.

Khi phát hiện có dấu hiệu tội phạm xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chủ thể quyền có thể nộp đơn yêu cầu các cơ quan tiến hành tố tụng xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Các cơ quan có thẩm quyền xem xét, thu thập chứng cứ, nếu phát hiện hành vi xâm phạm có dấu hiệu tội phạm thì áp dụng các chế tài xử phạt theo Bộ luật Hình sự.

Ngoài 3 biện pháp trên thì  có thể áp dụng biện pháp kiểm soát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu liên quan đến sở hữu trí tuệ là việc cơ quan có thẩm quyền tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa bị nghi ngờ xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ hoặc kiểm tra, giám sát để phát hiện hàng hóa có dấu hiệu xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Thẩm quyền giải quyết xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Về cơ bản, việc này sẽ được giải quyết bởi tòa án nhân dân cấp huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc trung ương. Tuy nhiên, nếu một trong các bên tranh chấp hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án nước ngoài thì lúc này vụ tranh chấp sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án nhân dân cấp tỉnh.

Ngoài ra, đối với tranh chấp về sở hữu trí tuệ mà cả hai bên đều có mục đích lợi nhuận thì sẽ được xét xử bởi tòa án nhân dân cấp tỉnh.

Quy trình, thủ tục xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Khi nhận thấy có vi phạm, chủ thể nắm quyền có thể xử lý theo quy trình sau đây:

Bước 1: Giám định xâm phạm

Giám định sở hữu trí tuệ rất quan trọng, nhằm giúp xác định có hay không có hành vi vi phạm để từ đó làm căn cứ để tiến hành các biện pháp để xử lý.

Hồ sơ giám định gồm các các giấy tờ sau:

– Đơn yêu cầu giám định (Theo mẫu chung do Viện khoa học sở hữu trí tuệ cung cấp);

– Giấy ủy quyền (trường hợp thông qua tổ chức đại diện tiến hành);

– Bản sao chứng thực văn bằng bảo hộ;

– Tài liệu chứng minh hành vi vi phạm (Mẫu vật hoặc ảnh chụp vật phẩm có chứa đối tượng yêu cầu giám định);

– Chứng từ nộp phí giám định.

Hồ sơ nộp tại Viện khoa học Sở hữu trí tuệ để tiến hành giám định.

Bước 2: Gửi thư cảnh báo tới chủ thể vi phạm

Đây được coi là bước xử lý bằng tình cảm, 2 bên tự thỏa thuận. Khi có kết quả giám định vi phạm thì chủ sở hữu gửi thư cảnh báo tới chủ thể vi phạm nhằm mục đích yêu cầu bên vi phạm chấm dứt vi phạm ngay lập tức.

Đây là bước không bắt buộc, nhưng trước khi nhờ đến pháp luật giải quyết thì chúng ta nên giải quyết nội bộ trước, tránh phức tạp không đáng có.

Sẽ có 2 trường hợp xảy ra khi gửi thư cảnh báo:

– Trường hợp bên xâm phạm sẽ chấm dứt hành vi xâm phạm ngay sau khi nhận được thư khuyến cáo và 2 bên có thể hòa giải thương lượng thì kết thúc thủ tục xử lý xâm phạm sở hữu trí tuệ tại đây.

– Trường hợp khi đã nhận được thư cảnh báo, nhưng chủ thể vi phạm không chịu chấm dứt vi phạm mà vẫn tiếp tục thực hiện thì thực hiện bước tiếp theo.

Bước 3: Áp dụng các biện pháp xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Nếu bên vi phạm không tự động chấm dứt hành vi xâm phạm sau khi nhận được thư cảnh báo, chủ sở hữu tiến hành nộp yêu cầu xử lý tới cơ quan chức năng như: Quản lý thị trường, Tòa án, Công an kinh tế,… để tiến hành các biện pháp phù hợp xử lý và buộc bên xâm phạm khắc phúc hậu quả, bồi thương thiệt hại,…

Pháp luật quy định cụ thể các chế tài xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ: truy cứu trách nhiệm hình sự, biện pháp dân sự và biện pháp xử phạt hành chính. Tùy vào mức độ vi phạm và thiệt hại gây ra thì sẽ áp dụng biện pháp tương đương.

Dịch vụ xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Để có thể xử lý triệt để thì người thực hiện cần phải có hoạt động nghiệp vụ cao, đòi hỏi sự hiểu biết đầy đủ các quy định pháp luật và thực tiến đấu tranh chống các hành vi thương mại bất công bằng trên thị trường để thực hiện các biện pháp kỹ thuật và pháp lý để xử lý.

Công ty Luật TGS cung cấp dịch vụ xử lý xâm phạm sở hữu trí tuệ được thực hiện bởi các Luật sư nhiều năm kinh nghiệm, tận tâm.

Quy trình thực hiện dịch vụ tại Luật TGS:

– Tư vấn quy trình xử lý hành vi vi phạm sở hữu trí tuệ;

– Tư vấn cho khách hàng thu thập bằng chứng, chứng cứ từ bên vi phạm;

– Tư vấn & đại diện nộp đơn giám định vi phạm;

– Soạn thảo và gửi thư cảnh báo tới bên vi phạm yêu cầu chấm dứt hành vi xâm phạm;

– Nộp đơn yêu cầu xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ tới cơ quan chức năng;

– Tham gia với tư cách là đại diện chủ sở hữu trong quá trình xử lý vi phạm;

– Thực hiện các công việc khác liên quan để giải quyết vụ việc.

Mọi vấn đề thắc mắc liên hệ tổng đài tư vấn pháp luật sở hữu trí tuệ 1900.8698 để Luật sư hỗ trợ và giải đáp chi tiết.

>>Có thể bạn quan tâm: Biện pháp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ